De gietijzeren Godin pan. Van utopisch socialisme naar duurzaamheid
Deze week bezocht ik de uitgebreide presentatie Trends in lifestyle. In andere woorden: welke meubelen en accessoires gaan we dit jaar in ons huis neerzetten? Een van de trends is dat wij steeds minder spullen om ons heen verzamelen en meer en meer investeren in kleding en spullen die langere levensduur hebben.
Gietijzeren pan symbool van duurzaamheid
Opmerkelijk was de hernieuwde vraag, bij jongen mensen (ook mannen), naar de pan van Le Creuset. Deze gietijzeren pan staat symbool voor duurzaamheid. Hoewel een forse investering, een beetje Le Creuset is rond de € 150,00, staat de pan voor een levenslange investering. En is daarmee een product geworden dat past in deze tijd waarin je niet zomaar meer spullen in je huis toelaat, maar bewust een investering doet voor de lange duur. Dat had de Fransman Jean-Bapiste André Godin (1817–1888) een mooi idee gevonden. Zijn industriële product de gietijzeren pan staat nu voor een investering in een betere planeet.
De Familistère, een utopisch sociaal paleis
Een paar jaar geleden bezocht ik met mijn gezin tijdens een vakantie in de Franse Ardennen het museum de Familistère in Guise. Een woon-werkgemeenschap, gebouwd door de industrieel in gietijzer Godin, voor zijn arbeiders. De Familistère is een bouwwerk waar de filosofie van het utopisch socialisme ten volle is uitgewerkt. De werknemers woonde gezamenlijk in een commune (het paleis) waarbij, naast arbeid in de gietijzerfabriek, ook gezondheid, ontplooiing en natuur een plek kregen. Zo had dit 19e-eeuwse werknemerspaleis niet alleen een schitterend overdekte centrale hal, een schooltje voor de kinderen van de arbeiders, een theater en een moestuin, maar ook een groot park met zwembad voor rust na de arbeid. Het is een uniek voorbeeld van een moderne ‘gesloten’ woonvorm waar een filosofie over hoe socialisme hoort geleefd te worden, is uitgevoerd en waar men in een zoektocht naar wonen in de 21ste eeuw nog wat van kan opsteken.
De gietijzeren pan van Godin
De fabriek produceerde gietijzeren kachels en pannen. Die pannen zijn nu te koop in de museumwinkel van De Familistère. De gietijzeren pan van Godin van utopisch socialisme in de 19e eeuw naar duurzaamheid in de 21ste eeuw. Dat moet Godin als sociaal innovator toch een plezier doen.
Meer lezen over de Familistère? Lees het blog van Wiette of bekijk de YouTube film over het idee achter de Familistère .