Deze winter ben ik met mijn scriptie ‘Winkelen in het kasteel’ afgestudeerd aan de Reinwardt Academie (AHK). Daar ging een grondig vooronderzoek aan vooraf, mede omdat er bij de opleiding Cultureel Erfgoed geen tot weinig specifieke aandacht is voor retail in de erfgoedsector. Ik heb dus vaak met mijn neus in de boeken gezeten en het internet afgespeurd naar aanvullende informatie. Naar informatie over de toekomst van retail, over kasteel- en museumwinkels en over de museumwinkelbezoeker. De literatuurlijst die daar uit voortkwam is er een om te delen. Omdat ik denk dat het voor iedereen een grote inspiratiebron is – of je nu beginnend of doorgewinterde museumwinkelmanager/-inkoper bent.
Museumwinkels en literatuur voor de medewerkers.
Veranderingen en toekomstige trends
Op de hoogte zijn van (het waarom van) veranderingen en toekomstige trends? Volg dan ShoppingTomorrow, het door Thuiswinkel.org geïnitieerde onderzoeksplatform voor en door retailprofessionals. Dit platform onderzoekt de ontwikkelingen in de retailsector naar aanleiding van veranderend consumentengedrag en het gebruik van technologie. De laatste bevindingen zijn gepubliceerd in het boek Werk aan de (web)winkel!, waarin scenario’s, patronen en handvatten worden uitgelicht die bedrijven moeten helpen hun winkelinfrastructuur te verbeteren en kansen te benutten. Zoals de titel al aangeeft, is er vooral een grote rol weggelegd voor e-commerce. De voor- én nadelen worden uiteengezet en voorzien van tips om online mee te kunnen concurreren, om online consumenten te winnen en ook om het offline winkelen nog aantrekkelijk te houden.
1:1 één op één de essentie van retail branding en design. Michel van Tongeren.
Offline aantrekkelijk blijven
Offline aantrekkelijk blijven, hoe doe je dat? Het boek Retail Branding van Michel van Tongeren biedt hulp. Van Tongeren heeft het boek geschreven om duidelijk te maken dat retail niet om winkels en handel gaat, maar om een één-op-één relatie tussen bedrijven en echte mensen. En ja, dat je moeite moet doen om de aandacht van mensen te trekken, ze naar de winkel te lokken en ze als klant weer te laten vertrekken. Hoe? Door een identiteit te creëren en deze uit te stralen. Hoe? Hij legt het stap voor stap uit aan de hand van de bekende 4 P’s en nog meer P’s. En met zijn twintig jaar lange ervaring als Director of Branding and Strategy mogen we hem wel geloven. Toch is het wat droge kost. Voor de meer visuele mensen en luchtige lezers onder ons, is het boek Prikkel de koopknop – kansen voor het fysieke winkelspel in 2020 van Carin Frijters een feest om te lezen. Aan de hand van organisatie, trends en styling maakt ze inzichtelijk hoe je kunt zorgen voor een passende winkelbeleving die een maximale verkoopkracht garandeert en hoe je de klant onbewust kunt verleiden meer bij je uit te geven dan die in eerste instantie van plan was. Frijters heeft inmiddels een derde boek geschreven dat ook absoluut een must-read is. Voor wie meteen praktisch wil kan het boek RetailTheater van Frijters in erbij nemen.
Prikkel de Koopknop. Carin Frijters.
Klantreismodel in het RetailTheater van Carin Frijters (by CHYMO &)
Holistic retail design
Benieuwd hoe dat er in de praktijk uit ziet? In het boek Holistic retail design – reshaping shopping for the digital era van P. Teufel en R. Zimmerman vind je tientallen voorbeelden. In tekst en vooral heel veel inspirerende afbeeldingen komen retailstrategieën en winkelbelevingen (geïnspireerd op het museumconcept!) van over de hele wereld aan bod.
Boek Holistic Retail Design | Frame | Museum Design.
De toekomst van museumwinkels
Hoe pas je al deze algemene retailtips concreet toe in je museumwinkel? Sjoerd Staal, eerder werkzaam bij de museumwinkels van het Van Gogh Museum en het Cobra Museum, heeft een artikel geschreven over ‘het geheim van een florerende museumwinkel’. In zijn Vitrineloos verkopen – 7 stappen naar een betere museumwinkel behandelt hij de basisstappen voor een klantvriendelijke winkel die garant staat voor meer omzet.
Moet je je baas (of jezelf) er weer even aan herinneren waarom jouw werk en jouw winkel belangrijk zijn? Dan heb ik twee leestips. Allereerst het onderzoeksrapport Museumwinkels: museum of winkel? van studenten Culturele Studies van de Katholieke Universiteit Leuven en de Culturele Biografie Vlaanderen. Zij hebben tezamen met vijftig erkende Vlaamse musea het functioneren en het belang van de betreffende museumwinkels onderzocht en op basis daarvan aanbevelingen geformuleerd voor de toekomst van museumwinkels. Een grootschalig onderzoek dat resulteerde in een dik rapport. Nagenoeg dezelfde boodschap is er echter in lichtere kost: Julie Becker (communicatie- en eventmanager bij Ecsite) heeft een vermakelijk doch inhoudelijk essay geschreven over het feit dat museumwinkels meer kunnen dan inkomsten in het laatje brengen. In More than cash cows – cafés and shops as brand ambassadors and mission delivery agents schrijft ze dat museumcafés en museumwinkels de laatste jaren een transformatie hebben ondergaan: natuurlijk blijven ze een belangrijke inkomstenbron, maar ook zijn ze onderdeel van de totale bezoekers-beleving geworden en worden ze steeds meer een bestemming op zichzelf. Becker haalt de theorie van Falk en Dierking aan en spreekt met museumprofessionals over het bewustzijn van die transformatie en de toekomst.
Online visitekaartje
Om wat voor reden dan ook toe aan de volgende stap: het online winkelen? In zijn afstudeerscriptie Museumwebshops – bezoekers worden klanten, klanten worden bezoekers behandelt Julian Onnes vijf pijlers die de essentie van een museumwebshop vormen.
Gluren bij de buren
Ben je nieuwsgierig naar andere museumwinkels? Naar hun ‘feel and look’, naar hun plannen en uitdagingen, naar hun assortiment? Kijken kan! In iedere Museumvisie (het kwartaalblad van de Museumvereniging voor museumprofessionals) wordt een museumwinkel in tekst en beeld in de spotlights gezet; geen recensie, maar een bezoek met een verhaal. Ook online valt er te gluren bij de buren: Zak Mensah, winkelmanager bij Bristol Museum & Art Gallery, is gaan bloggen sinds hij het roer van zijn museumwinkel moest omgooien en laat ons nog steeds meelezen over de ins en outs op.
Wat je doel ook moge zijn, ik wens je veel leesplezier. Ontbreekt er een titel op de lijst, die jou inspireerde of de ogen opende? Ik hoor het graag!
– Charlotte Dorst
Charlotte Dorst, oud-student Reinwardt Academie, heeft voor Cultuur & Retail een afstudeeronderzoek gedaan naar de relatie tussen erfgoed, de collectie en het winkelassortiment. Voor meer vragen of tips mail charlotte.dorst@gmail.com of ellen.groenveld@cultuurenretail.nl
Pingback: Winkelen in het kasteel